Hoe verander je de leercultuur?

Het realiseren van een 70:20:10 leerstrategie, waarbij de 70 staat voor het leren tijdens het werk, is weerbarstiger dan het lijkt. Ooit zei een verpleegkundige tegen mij: “Leren op de werkplek, dat ga ik niet doen. Ik heb het veel te druk. En als ik wel de tijd zou hebben, dan gaat dit ten kosten van mijn contacttijd met patiënten en dat wil ik niet.” Maar ook Learning professionals klagen steen en been: “We hebben inmiddels prachtige tools die medewerkers kunnen gebruiken, maar het probleem is dat niemand ze gebruikt.

Vanaf de basisschool zijn we grootgebracht met het traditionele onderwijs en tijdens onze werkjaren is er altijd een duidelijk onderscheid geweest tussen leren en werken. Het is dan ook niet raar dat het hervormen van de leerstrategie niet direct wordt omarmd.

Bijgaand enkele tips om het werkplekleren succesvol te implementeren:

1.      Introduceer het taakgericht denken

Besef dat de intrinsieke motivator voor werkplekleren werk is en niet leren. Daarmee kan alles worden opgehangen aan taken van medewerkers; het maken van een offerte, het diagnosticeren van een storing, het voeren van een functioneringsgesprek. Verlaat het competentie denken, zoals klantgericht werken, effectief communiceren, etc. Begin met het analyseren van het performance probleem en niet het kennisprobleem. Als kennisontwikkeling niet bijdraagt aan een performance verbetering, doe dan niets. Dit is lekker goedkoop en belast je medewerkers die het toch al druk hebben niet. Maak van leren een lust en geen last.

2.      Schep orde in de chaos

Medewerkers worden overspoeld met informatie in een veelheid van systemen. SharePoint, wiki’s, kwaliteitssystemen, videoservers, FAQ databases van de helpdesk, bedrijfsintranet, LMS en alles wat ik verder nog vergeet. Misschien denken we dat we hiermee de medewerkers dienstbaar zijn, maar het tegendeel is waar. Medewerkers zien door de bomen het bos niet meer, systemen worden gezien als dumpplaatsen en de meest vertrouwde bron is de directe collega die wel kan helpen. Zorg voor een goede informatiestrategie waarbinnen de verschillende systemen met elkaar in verband worden gebracht.

3.      Vergroot de vindbaarheid van informatie

Mensen zijn van nature slecht in zoeken. Zoeksystemen zijn veelal niet afdoende door een overload aan resultaten die worden gepresenteerd. Besef dat medewerkers tijdens hun werk geen tijd hebben c.q. geen tijd nemen om te zoeken. Als de gewenste informatie niet binnen het principe van “2 clicks / 10 secondes” gevonden wordt, haken medewerkers af en valt men terug op de vertrouwde bron, wederom de directe collega. Onderzoek de mogelijkheden voor filtering, ibeacons, tags en kijk ook naar rolgebaseerde informatieontsluiting.

4.      De huidige cultuur als uitgangspunt voor de verandering

Een cultuur is robuust en verander je niet van de een op de andere dag. Daarbij kan een cultuur uitsluitend via gedrag worden veranderd. Maak de huidige en gewenste cultuur inzichtelijk en gebruik deze inzichten voor het bepalen van je veranderstrategie. Een cultuurscan heb je in één dag gemaakt. Het kiezen van de juiste leerinterventies, communicatie en branding zijn cruciaal bij de verandering.

5.      Neem de tijd, heb vertrouwen en toon lef

Vooral in de beginfase vereist de omschakeling naar een nieuwe leercultuur veel aandacht, energie, inzet en doorzettingsvermogen. Vaak is dit een proces van jaren, waarbij het soms handig is om oog te hebben voor de quick-wins. Voordat je aan de omschakeling begint zal elke cel in je lichaam overtuigd moeten zijn van de nieuwe koers. Bij twijfel niet handelen is mijn motto. Als jij al twijfelt, twijfelt de rest zeker. Besef ook dat je niet kunt veranderen als je tevens vasthoudt aan het bestaande. Je prachtige cursuscatalogus kan de shredder in en je opleidingswinkel krijgt een restyling. Om dit te durven heb je lef nodig.

6.      Beloon goed gedrag

Mensen zijn dol op beloningen en beloningen zijn een sterke motivator. Positieve coaching, communiceren van succes verhalen, rapporteren en delen van resultaten, het creëren van helden en winnaars, het geven van complimenten en schouderklopjes, je medewerkers verdienen het.

7.      Manage weerstanden

Besef dat veranderingen altijd gepaard gaan met weerstanden. Vermijd en bagatelliseer deze niet, want mensen in een weerstandsmodus zijn minder makkelijk in beweging te krijgen dan een koppige ezel. Luisteren, ombuigen en het zoeken naar acceptabele oplossingen zullen onderdeel zijn van je werk. Vergeet ook vooral niet de interne trainers, die mogelijk denken dat met de invoering van 70:20:10 hun baan op de tocht komt.

8.      Management commitment

Het hebben van management commitment is belangrijk voor de gedragenheid. Zonder management commitment wordt het bijna “mission impossible”. Het maken van een goede management presentatie kan helpen. Focus je hierbij niet uitsluitend op wat je gaat doen, maar vooral op wat je gaat bereiken (het resultaat). Soms helpt het ook om eerst een klein project te doen en de resultaten te gebruiken bij de onderbouwing. Maar als het management je terugstuurt als bewaker van je huidige opleidingswinkeltje, besef dan dat je bij de verkeerde organisatie werkt. Succes met solliciteren alvast. Er zijn vele organisaties die staan te popelen om jou te contracteren.

9.      Vraag hulp

Het implementeren van werkplekleren kent vele disciplines zoals probleemanalyse, content design en -structurering, verandermanagement, communicatiemanagement, projectmanagement en measurement. Mensen zijn geen duizendpoot, dus jij ook niet. Het is raadzaam om te werken met een team van professionals, waarmee de klus kan worden geklaard. En daar waar intern blinde vlekken zijn is het helemaal geen schande om een externe hulplijn in te schakelen.

Charl Giesen

Eén antwoord op “Hoe verander je de leercultuur?”

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *